Καλοκαίρι στο σπίτι ή σε summer camp;
Όταν τα σχολεία κλείνουν, ένα μεγάλο κεφάλαιο ανοίγει: αυτό της πρωινής απασχόλησης των παιδιών, τουλάχιστον μέχρι να έρθει η ώρα για τις οικογενειακές καλοκαιρινές διακοπές. Οι γονείς που εργάζονται και δεν έχουν εναλλακτική για φύλαξη, αναζητούν εναγωνίως μία λύση, η οποία ενίοτε μπορεί να τους κοστίσει ακριβά. Δεν είναι όμως το κόστος ο μοναδικός παράγοντας που καθορίζει μια τέτοια επιλογή. Είναι και τα πραγματικά οφέλη που υπάρχουν για τα παιδιά. Στο παρακάτω debate τα εντοπίσαμε και σας τα παρουσιάζουμε, ώστε να επιλέξετε αυτό που ταιριάζει περισσότερο στη δική σας οικογένεια.
Summer camp
Συστήνεται ως αντίδοτο στην πλήξη, στο τάμπλετ, την τηλεόραση και τη συναναστροφή μόνο με παππούδες και γιαγιάδες. Το καλοκαιρινό camp δίνει την ευκαιρία για γνώση, διασκέδαση, κοινωνικοποίηση, νέες φιλίες, ακόμη και για αυτοβελτίωση στα παιδιά. Εδώ όπου δεν υπάρχει «ο πιο καλός ο μαθητής» και το ανταγωνιστικό περιβάλλον του σχολείου, όλα τα παιδιά μπορούν να ξεδιπλώσουν τις ικανότητες και τα ταλέντα τους μακριά από ταμπέλες και υποχρεώσεις, συνεπώς, ελεύθερα.
Αν επιλεγεί ένα camp με δραστηριότητες που αγαπά το παιδί, τότε εκείνο θα μπορέσει όχι μόνο να περάσει ευχάριστα τον χρόνο του, αλλά και να διερευνήσει το αντικείμενο που το ενδιαφέρει πραγματικά – για παράδειγμα ζωγραφική, σπορ, ρομποτική κ.ά. Ακόμη όμως κι αν πρόκειται για καλλιτεχνικές δραστηριότητες, το παιδί σε ένα camp έχει την ευκαιρία να κινηθεί σωματικά, αντί να μείνει στον καναπέ του σπιτιού του, πράγμα που είναι πάντοτε ωφέλιμο. Η επαφή με νέα γνωστικά αντικείμενα ή με τη φύση, διευρύνει ούτως ή άλλως τους ορίζοντες του παιδιού και το καθιστά πιο δεκτικό σε οποιοδήποτε είδος μάθησης. Το ίδιο και το «ξεβόλεμα» από την καθημερινότητα και η ανάγκη για εκ νέου προσαρμογή: αναγκάζει το παιδί να γίνει προσαρμοστικό και ευέλικτο, γεγονός που έχει θετικό αντίκτυπο όχι μόνο στην ψυχολογία, αλλά και στην εγκεφαλική λειτουργία ενός νέου ανθρώπου.
Σε μια οργανωμένη δομή, τα όρια και οι κανόνες, αναδεικνύονται ξανά σε πρωταγωνιστές της εύρυθμης λειτουργίας μιας ομάδας και τα μικρά παιδιά έχουν την ευκαιρία να το συνειδητοποιήσουν αυτό και να ενεργήσουν τόσο αυτόνομα όσο και ομαδικά. Παράλληλα, η επαφή με νέους φίλους και νέες, κοινές εμπειρίες βοηθάει τα πιο εσωστρεφή παιδιά να εξωτερικευτούν και να ενισχύσουν την αυτοπεποίθησή τους.
Το summer camp αποτελεί την καλύτερη ευκαιρία για να αναπτύξουν τα παιδιά μια δυνατή αίσθηση της ταυτότητας, ειδικά αν πρόκειται για κατασκήνωση. Εκεί, μακριά από φίλους και συγγενείς, τα παιδιά καλούνται να βρουν μόνα τους λύσεις και έτσι να αισθανθούν ότι αποκτούν τον έλεγχο της ζωής τους.
Το καλοκαιρινό camp δίνει την ευκαιρία για γνώση, διασκέδαση, κοινωνικοποίηση, νέες φιλίες, ακόμη και για αυτοβελτίωση στα παιδιά.
Ελεύθερος χρόνος στο σπίτι
Οι οπαδοί αυτής της επιλογής έχουν πολλά επιχειρήματα τα οποία σχετίζονται κυρίως με την ανάγκη για ελεύθερο, μη δομημένο χρόνο που έχουν όλοι οι άνθρωποι και φυσικά τα μικρά παιδιά. Ισχυρίζονται ότι αν δεν υπάρχει επιτακτική ανάγκη για να φιλοξενηθεί κάπου ένα παιδί, θα πρέπει να έχει πραγματικά ελεύθερο χρόνο στο σπίτι του, ώστε να μπορέσει να βαρεθεί και ως αποτέλεσμα να ανακαλύψει τον εαυτό του και να πειραματιστεί με τη φαντασία του.
Η βαρεμάρα μπορεί πράγματι να αναδειχθεί σε μια δημιουργική ευκαιρία, όταν δεν βιαζόμαστε να «απαντήσουμε» σε αυτήν με ένα τάμπλετ ή κάποια οθόνη. Όταν αφήνουμε τα παιδιά να πλήξουν, χωρίς να φοβόμαστε την πλήξη τους και χωρίς να αισθανόμαστε υπεύθυνοι να δώσουμε έτοιμες λύσεις, τα αφήνουμε ουσιαστικά να έρθουν αντιμέτωπα με τον εαυτό τους και να αναζητήσουν λύσεις με το δικό τους μυαλό.
Πολλοί μελετητές και ψυχολόγοι έχουν τονίσει την ανάγκη για αληθινά ελεύθερο χρόνο, ειδικά στη σύγχρονη εποχή που γονείς και παιδιά εκτελούμε ένα παραγεμισμένο καθημερινό πρόγραμμα χωρίς μικρές – πόσο μάλλον μεγάλες – ανάσες. Ο σύγχρονος νορβηγός καθηγητής Φιλοσοφίας Lars Svendsen στο βιβλίο του «Η φιλοσοφία της βαρεμάρας» τονίζει πως η πλήξη όχι μόνο δεν βλάπτει, τουναντίον αποτελεί γόνιμο έδαφος για στοχασμό και δημιουργία, αφού όποιος βαριέται συνήθως αναρωτιέται γιατί και προσπαθεί να το αλλάξει με τους δικούς του τρόπους. Με άλλα λόγια, η βαρεμάρα μπορεί να μας κάνει περισσότερο δημιουργικούς, ωθώντας μας να αναζητήσουμε πραγματική ικανοποίηση και κατ’ επέκταση προσωπική ανάπτυξη. Ο υπερβολικός προγραμματισμός, ακόμη περισσότερο κατά τις καλοκαιρινές διακοπές, καθυστερεί την ανάπτυξη της προσωπικότητας του παιδιού, καθώς το εμποδίζει από το να ανακαλύψει μόνο του όσα το ενδιαφέρουν πραγματικά, λένε οι ειδικοί. Συνεπώς, αν υπάρχει επιλογή, είναι καλύτερα το παιδί να χαλαρώσει και να «περιπλανηθεί» στην ανία του, παρά να ενταχθεί σε ένα ακόμη αυστηρά δομημένο καθημερινό πρόγραμμα.
Όταν αφήνουμε τα παιδιά να πλήξουν, τα αφήνουμε ουσιαστικά να έρθουν αντιμέτωπα με τον εαυτό τους και να αναζητήσουν λύσεις με το δικό τους μυαλό.
Συμπέρασμα
Αν και πολλοί θα πουν ότι ένας συνδυασμός και των δύο λύσεων θα ήταν η ιδανική απάντηση στο ζητούμενο «Καλοκαίρι χωρίς σχολείο», ας σκεφτούμε ξανά και προσεκτικά τα δεδομένα και τις επιλογές, λαμβάνοντας υπόψη όχι μόνο τις δικές μας ανάγκες, αλλά και τη γνώμη των παιδιών. Με αυτόν τον τρόπο, τους δίνουμε πραγματικά τη δυνατότητα να αποφασίζουν για τη δική τους ζωή – ή έστω να συναποφασίζουν – και αυτό έχει τη μεγαλύτερη σημασία για την ανάπτυξή τους.
