Συνέντευξη με τον Ειδικό Παιδαγωγό κ. Φώτη Παπαναστασίου

Κε Παπαναστασίου, πείτε μας δυο λόγια για εσάς ώστε να σας γνωρίσουμε.

Εδώ και 15 χρόνια εργάζομαι ως Ειδικός Παιδαγωγός σε Σχολεία Ειδικής Αγωγής. Έχω κάνει μεταπτυχιακές σπουδές στη Σχολική Ψυχολογία και διαχειρίζομαι την ιστοσελίδα eidikospaidagogos.gr

Είμαι Επιστημονικός Σύμβουλος του Τομέα Ειδικής Αγωγής του Μητροπολιτικού Κολλεγίου και Επιστημονικός Διευθυντής του Πρότυπου Κέντρου Ειδικών Θεραπειών «Παιδίων Πλεύση». Τέλος, είμαι ο συγγραφέας των βιβλίων «Μαθησιακές Ευκολίες» και «ΔΕΠΥράζει» (Εκδόσεις ΠΕΔΙΟ).

Τι είναι οι Ειδικές Μαθησιακές Δυσκολίες;

Είναι ένας γενικός όρος που αναφέρεται σε μία ξεχωριστή κατηγορία δυσκολιών που αφορούν την ανάγνωση, τη γραφή, τον συλλογισμό και τα μαθηματικά.
Οι μαθησιακές δυσκολίες είναι οι εξής:

Ειδική Μαθησιακή Δυσκολία ανάγνωσης (δυσλεξία)
Ειδική Μαθησιακή Δυσκολία στη γραπτή έκφραση
Ειδική Μαθησιακή Δυσκολία στα μαθηματικά
Ειδική Μαθησιακή Δυσκολία μη προσδιοριζόμενη αλλιώς

Οι Ειδικές Μαθησιακές Δυσκολίες δεν έχουν καμία απολύτως σχέση με τον δείκτη νοημοσύνης του παιδιού, το μορφωτικό και κοινωνικό επίπεδο των γονιών, το φύλο ή την εθνικότητα, και αποτελούν μια δια βίου κατάσταση για το άτομο. Εμφανίζονται στο 10% – 15% του μαθητικού πληθυσμού.

Ποια είναι τα χαρακτηριστικά των παιδιών με Ειδικές Μαθησιακές Δυσκολίες;

Αναλόγως την ειδική μαθησιακή δυσκολία που μπορεί να έχει το παιδί, μπορεί να εκδηλώσει κάποια από τα παρακάτω συμπτώματα.

Αδυνατεί να διαβάσει, να γράψει ή να συλλαβίσει, δυσανάλογα με τη νοητική του κατάσταση
Εμφανίζει ανωριμότητα για την ηλικία του και “τεμπελιά”
Αδυνατεί να ανταποκριθεί στα διαγωνίσματα του σχολείου, αν και έχει προετοιμαστεί κατάλληλα
Χάνει την αίσθηση του χρόνου αρκετά συχνά
Δεν έχει πολύ καλό προσανατολισμό
Έχει χαμηλή αυτοεκτίμηση
Δυσκολεύεται να συγκεντρωθεί για την ολοκλήρωση μίας εργασίας ή αποσπάται εύκολα
Μπερδεύει γράμματα ή αριθμούς
Δυσκολεύεται να κατανοήσει τους κανόνες της ορθογραφίας
Κάνει πολλά ορθογραφικά λάθη
Δε χρησιμοποιεί σημεία στίξης και τόνους
Διαβάζει με αργό ρυθμό και δεν κατανοεί πλήρως αυτό που διάβασε
Δυσκολεύεται να εκφράσει τις σκέψεις του με λόγια
Γράφει δυσανάγνωστα
Ξεκινάει να γράφει από το μέσο της σελίδας, παραλείπει γραμμές ή δεν αφήνει κενά ανάμεσα στις λέξεις
Δυσκολεύεται να αναπτύξει μαθηματικές δεξιότητες επίλυσης προβλημάτων
Δυσκολεύεται να μάθει τις μαθηματικές πράξεις

Τι μπορούν να κάνουν οι γονείς;

Καλό θα είναι αν το παιδί παρουσιάζει αρκετά από τα παραπάνω συμπτώματα, οι γονείς να απευθυνθούν σε έναν ειδικό για να λάβουν μια έγκυρη διάγνωση και να ξεκινήσει άμεσα το παιδί ένα πρόγραμμα υποστήριξης και παρέμβασης.

Η αλήθεια είναι ότι η επίσημη διάγνωση μπορεί αρχικά να μοιάζει αποθαρρυντική, αλλά δε θα πρέπει να στέκεται εμπόδιο στην επιτυχία του παιδιού. Αρχικά, οι γονείς θα πρέπει να ενημερωθούν για την διάγνωση που έχουν λάβει και να κατανοήσουν ότι οι Μαθησιακές Δυσκολίες δε σημαίνουν και ακαδημαϊκή αποτυχία. Θα πρέπει να ενθαρρύνουν το παιδί τους και να το υποστηρίξουν για να φτάσει στο μέγιστο των δυνατοτήτων του. Η έγκαιρη διάγνωση και η έγκαιρη παρέμβαση είναι το κλειδί της επιτυχίας.

Η δημιουργία ενός θεραπευτικού τριγώνου (γονείς, ειδικοί, παιδί) είναι καθοριστικής σημασίας για μια αποτελεσματική παρέμβαση. Οι γονείς δε θα πρέπει να ξεχνάνε ποτέ, αυτό που λέω πάντα, ότι το παιδί με μαθησιακές δυσκολίες χρειάζεται ό,τι και όλα τα παιδιά: αγάπη, αποδοχή, προστασία και την ελευθερία να μεγαλώσει και να μάθει.

Πείτε μας δυο λόγια για το βιβλίο σας «Μαθησιακές Ευκολίες» που αφορά τις Ειδικές Μαθησιακές Δυσκολίες.

Το βιβλίο μου «Μαθησιακές Ευκολίες – Πρόγραμμα Υποστήριξης και Παρέμβασης στις Ειδικές Μαθησιακές Δυσκολίες» (Εκδόσεις ΠΕΔΙΟ) είναι ένα σημαντικό εργαλείο για την ανίχνευση των μαθησιακών δυσκολιών των παιδιών και για τη δημιουργία ειδικών προγραμμάτων υποστήριξης και παρέμβασης.
Το μεγαλύτερο μέρος του βιβλίου καλύπτουν οι ασκήσεις παρέμβασης και υποστήριξης, οι οποίες έχουν δοκιμαστεί για πολλά χρόνια σε παιδιά με Ειδικές Μαθησιακές Δυσκολίες, με θετικά και πολύ ενθαρρυντικά αποτελέσματα. Οι ασκήσεις παρουσιάζονται με αύξοντα βαθμό δυσκολίας και πολυπλοκότητας (από τις απλές στις πιο σύνθετες) και χωρίζονται σε έξι κατηγορίες (οπτικής αντίληψης, ακουστικής αντίληψης, μνήμης, φωνολογικής ενημερότητας, γραπτού και αφηγηματικού λόγου, αναγνωστικής ευχέρειας και κατανόησης). Οι «Μαθησιακές Ευκολίες» θεωρώ ότι είναι ένα πολύτιμο βοήθημα για γονείς και εκπαιδευτικούς που θέλουν να στηρίξουν ουσιαστικά τη μάθηση των παιδιών τους.

Έχετε ήδη κυκλοφορήσει δύο βιβλία με τους αισιόδοξους τίτλους «Μαθησιακές Ευκολίες» και «ΔΕΠΥράζει», που έχουν γίνει Best Sellers, σχεδιάζετε και κάποιο τρίτο βιβλίο στο μέλλον;

Στα άμεσα μελλοντικά μου σχέδια είναι η έκδοση του νέου μου project. Πρόκειται για ένα εκπαιδευτικό υλικό που τόσο στη μορφή όσο και στο περιεχόμενο δεν έχει κυκλοφορήσει αντίστοιχο στην Ελλάδα. Δεν πρόκειται μόνο για ένα βιβλίο, αλλά για μια ολοκληρωμένη παρέμβαση που στοχεύει μέσω του παιχνιδιού να βοηθήσει τα παιδιά με ή χωρίς ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες να κατακτήσουν με τον πιο εύκολο τρόπο την ανάγνωση και τη γραφή. Όλο το υλικό, όπως οι κάρτες, το βιβλίο, τα πιόνια, θα βρίσκονται μέσα σε ένα κουτί κι όλα έχουν σχεδιαστεί για να υποστηρίξουν τα παιδιά στην εκπαιδευτική διαδικασία με τον πιο παιγνιώδη τρόπο. Θα μπορεί να χρησιμοποιηθεί τόσο από γονείς όσο κι από εκπαιδευτικούς.